روزنامه ی قدس دیروز(94/01/07) در صفحه 9، خبری را درباره ی " در آستانه تصویب قرار گرفتن آیین نامه تولید محصولات تراریخته" را به نقل از رییس پژوهشکده بیوتکنولوژی ایران را انتشار داده است. من در ادامه بخشهایی را از  صحبتهای ایشان ، مطابق متن ذکر می کنم و سپس به بحث درباره آنها می پردازم.

1- در دولت گذشته با تصویب آیین نامه اجرایی قانون ملی ایمنی زیستی بازدارنده، وقفه هشت ساله ای در فعالیتهای این پژوهشکده پیش آمد تا اینکه به دستور "جهانگیری" معاون اول رییس جمهور این آیین نامه لغو شد. بر این اساس سال گذشته موفق شدیم 20 لاین فرآوری برنج تراریخته شده را با رعایت موارد ایمنی زیستی در سه استان کشور بصورت آزمایشی زیر کشت  ببریم.

2- امیدواریم امسال و سال آینده مجوز تولید پنبه  و برنج تراریخته را از شورای عالی ایمنی زیستی و مراجع مربوطه بگیریم.

3- طی بیست سال اخیر انواع محصولات تراریخته وارد کشور شده و به مصرف رسیده است.

4- فعالیتهای تحقیقاتی به بهبود کیفیت کیفیت و درآمد کشاورزان و تولید پایدار و بالا رفتن جایگاه علمی کشور منجر می شود.

5- مهمترین امر در تکنولوژی مساعدت به امنیت غذایی و توسعه پایدار است. نیاز سالانه ایران به افزایش تولید غذا 10 درصد است، اما این رقم هم اکنون یک تا دو دهم درصد است، بنابراین توسعه فناوری و افزایش محصولات کشاورزی تراریخته بسیار ضروری است.

6- حدود چهل درصد محصولات کشاورزی وارداتی تراریخته هستند که شامل روغن های نباتی ، سویا و کنجاله و ذرتهای مصرفی بخش خوراک دام است که کیفیت مناسبی نیز دارند.

7- تولید محصولات تراریخته در حذف سموم دفع آفات نقش مؤثری دارد، زیرا برنج تولید شده به صورت تراریخته نیاز به استفاده از هیچ سمی برای مبارزه با آفات احتمالی برنج ندارد و در این صورت مصرف سموم در مناطق شمالی کشور به شدت کاهش می یابد.

8- مخالفت برخی ها در تولید این محصولات غیر علمی و بودار است. مخالفان در این سالها هیچ دلیل و مدرک علمی مبنی بر احتمال خطر مصرف محصولات تراریخته برای انسان ارائه نکرده اند، اما همچنان مسایل واهی را بزرگ جلوه می دهند. به هر حال من دستهای پنهانی را در این مخالفتها می بینم، ضمن اینکه کشور آمریکا که برای سلامت شهروندانش تاکید دارد بزرگترین تولید کننده و مصرف کننده این محصولات به شمار می آید.

9- وی در ارتباط با پیامدهای احتمالی برنج تولید شده به صورت تراریخته بر روی سلامت افراد ، گفت: هیچ گونه مدرکی در این مورد وجود ندارد.

حال به پرسشهای خود می پردازم:

1- آیا تایید سلامت یک محصول تغییر ژن یافته، صرف اینکه آمریکا آن را مصرف می کند و به مردمش می دهد، ضامن سلامتی انسان می شود؟

2- اساساً سلامتی فقط در حیطه جسم تعریف می شود یا روح و روان  را هم شامل می شود؟

3- آیا تامین امنیت غذایی فقط با تغییر ژن محصولات کشاورزی حاصل می شود؟

4- نظر دین درباره مصرف این محصولات چیست؟

= طلب علم در بیان معصومین فریضه است و برای همه واجب. و معصومین (ع) علم را تعریف هم کرده اند. مثلا پیامبر بزرگوار اسلام فرمودند: من شهر علم هستم و علی در آن. و خیلی احادیث که در شناسایی این علم به ما پیروان دین اسلام کمک می کند. پس من که داعیه مسلمان بودن دارم باید دنبال علمی باشم که دین، آن را علم می داند و نه دنیای غرب.

دقت داشته باشید که شناخت ماهیت و کارکرد علوم جدید، در مقوله غرب شناسی مدخلیتی مهم و کلیدی دارد. مورخان علم در این نکته متفق اند که سنگ بنای علم مدرن با این مبنای فرانسیس بیکن گذاشته شد که گفت:"دانش قدرت است." او گذشتگان را از این جهت که علم را تنها برای فهم و تعبیر جهان می خواستند سرزنش کرد و اعلام کرد که باید علم را برای تغییر جهان و کسب قدرت در مسیر تملک طبیعت بخواهیم و بیاموزیم.در تمدنهای ما قبل مدرن، جهان به مثابه مخلوقی کامل، عاری از نقص و نظامی احسن تلقی می شد که انسان باید با برقراری نسبت و ارتباطی مهرورزانه .و عاری از تجاوز و فزون طلبی به تامین معیشت و رفع نیازهای خویش بپردازد اما بیکن - این سلسله جنبان علوم جدید- طبیعت را به مثابه "روسپی ای همگانی" می نگریست و از نسل های آینده می خواست تا آن را تحت فشار قرار داده ، رام نموده و به آن شکل ببخشند و به ارباب آن مبدل شوند.(قرن بیوتکنولوژی: جرمی ریفکین)

= اگر آمریکا مبنای درستی و نادرستی تغذیه ی ما می باشد، در آمریکا خیلی از اقلام تولید و مصرف می شود که از نگاه دین اسلام حلال و طیب نیست و حکم کراهت خیلی از اقلام را هم در متون حدیثی و احکام اسلامی می توان به راحتی پیدا کرد.پس معیار آمریکا برای جامعه مسلمان کاربرد آنچنانی ندارد. و طرح این مساله از زبان جناب مسئول، حساسیت ما را کم نمی کند و البته بالاتر هم می برد!

= علم و دانش مصطلح امروز نمی تواند حتی اگر مضر بودن ماده ای را برای سلامت تایید کند، جلوی تولید آن را بگیرد، چه برسد به اینکه حتی توانایی تضمین سلامت محصولات تراریخته را نداشته باشد و فقط بگوید من نمیتوانم بگویم ضرر دارد!

= آیه ی 119 سوره نساء هم ما را محتاط تر می کند:

وَلأُضِلَّنَّهُمْ وَلأُمَنِّیَنَّهُمْ وَلآمُرَنَّهُمْ فَلَیُبَتِّکُنَّ آذَانَ الأَنْعَامِ وَلآمُرَنَّهُمْ فَلَیُغَیِّرُنَّ خَلْقَ اللّهِ وَمَن یَتَّخِذِ الشَّیْطَانَ وَلِیًّا مِّن دُونِ اللّهِ فَقَدْ خَسِرَ خُسْرَانًا مُّبِینًا

(شیطان می گوید:)و آنها را گمراه مى‏کنم! و به آرزوها سرگرم مى‏سازم! و به آنان دستور مى‏دهم که (اعمال خرافى انجام دهند، و) گوش چهارپایان را بشکافند، و آفرینش پاک خدایى‏را تغییر دهند! (و فطرت توحید را به شرک بیالایند!)» و هر کس، شیطان را به جاى خدا ولى خود برگزیند، زیان آشکارى کرده است.

= پس آقای دکتر! به منِ مسلمان حق بدهید که با احتیاط و وسواس زیاد،به مصرف اینگونه محصولات غذایی نگاه کنم. علی رغم اینکه درنوردیدن مرزهای تکنولوژی را هم حق کشور خود می دانم.